เฟสบุ๊คกำลังจะโดนฟ้องเป็น class action เพราะ ถูกเปิดโปงว่าสแกน message ของผู้ใช้บริการ instant messaging เมื่อปีก่อน Google เพิ่งแพ้คดีไปในกรณี In re: Gmail Litigation (2013) โดยศาลแคลิฟอร์เนียตัดสินว่า เป็นการละเมิด Electronic Communication Privacy Act (ECPA) ซึ่งมีข้อยกเว้นความรับผิดในกรณีที่ การดักรับข้อมูลเป็นไปตาม “ปกติของการให้บริการ” (in normal course of business) หรือโดยได้รับความยินยอมจากผู้ใช้เอง โดยศาลได้วางหลักสำคัญว่า “ข้อตกลงการใช้ (TOS)” จะต้องมีความชัดเจนว่า ตัวผู้ให้บริการประสงค์จะดักรับข้อมูลการสื่อสาร เพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะอย่างที่ชัดเจน นับเป็นคดีอเมริกันคดีแรกสุด ที่ศาลนำหลักการที่คล้ายๆ กับ data protection law ของยุโรป ในเรื่อง “informed consent” และ “legitimate and limited purpose” มาใช้
กรณีการดักรับ หรือดักสแกน ข้อมูลการสื่อสารของผู้ใช้ ปัญหาส่วนนึงในปัจจุบันเป็นเพราะ ผู้ให้บริการขนาดใหญ่อย่าง Google หรือ Facebook เริ่มต้นการให้บริการในลักษณะ mere conduit เชิงสื่อสาร หรือ ทำ index ข้อมูลจากเว็ป แต่ภายหลังปรับเปลี่ยนการให้บริการมาเป็น “สื่อ” ที่ผลิต ข้อมูลสาระ/บันเทิง (content) รวมไปถึงการทำธุรกิจโฆษณาเสียเอง ทำให้ต้องการที่จะเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้ เพื่อนำมาพัฒนา algorithm ในส่วน newsfeed ของตน ให้ตอบสนองต่อความสนใจของผู้ใช้
อีกเหตุผลหนึ่งคือ ปรากฎการณ์การละเมิดข้อมูลส่วนบุคคล เกิดจากการที่บริษัทไอทียักษ์ใหญ่ในอเมริกา ไม่ถูกควบคุมอย่างเคร่งครัดในเรื่องการแข่งขันโดยไม่เป็นธรรม ทำให้มีการควบรวม หรือ อินโนเวท นวัตกรรม และบริการใหม่ๆ มานำเสนออยู่ตลอดเวลา จนมีความหลากหลายในการให้บริการแบบมหาศาล เป็นผลให้ธุรกิจไอทียักษ์ใหญ่เหล่านี้ สามารถเปลี่ยนบทบาท จากผู้ให้บริการสื่อสาร (conduit provider) มาเป็นผู้ประกอบการสื่อบันเทิงและโฆษณา (content provider) ได้ในพริบตา ทำให้กลไกกำหนด “ความรับผิดของผู้ให้บริการ” ในปัจจุบันมีปัญหา เอามาปรับใช้ได้ยาก เพราะ กลไกการควบคุมอินเตอร์เน็ต (internet governance) ในปัจจุบันเป็นสิ่งที่หลงเหลือมาจากยุค 90s ซึ่งเน้นการยกเว้นความรับผิดของผู้ให้บริการ ในยุคสมัยที่บทบาทของผู้ให้บริการสามารถแยกได้อย่างชัดเจนมากกว่านี้
Facebook facing class-action lawsuit over unauthorized message scanning
We know: Despite its best attempts at proving otherwise, Facebook and privacy have an oil/water reputation — the latest legal news regarding the company won’t help that any, either. A California judge recently ruled that The Social Network will face a class-action lawsuit following accusations that it peeked at users’ private messages without consent to deliver targeted advertising. Facebook tried to dismiss the claims, saying that it didn’t break any laws and that the alleged message scans were protected under an exception in the Electronic Communications Privacy Act, according to Reuters. Which one specifically? That these “interceptions” are lawful if they occur over the “ordinary course” of a service provider’s business. The presiding judge countered, saying that Zuckerberg and Co. failed to offer explanation of how the scans fell under the website’s ordinary course of business.
As the lawsuit stands, it’d benefit any Facebook user that’d sent or received links via the site’s private message system in the past two years, as reported by Bloomberg. We’d be remiss if we left out the possible pay-out, though: “as much as” $10,000 in damages foreach user. Multiply that by Facebook’s billion-plus users, carry the one and you come out to a whole lot of money. In less exciting news, the plaintiffs also want the social giant to stop scanning messages moving forward. Sound familiar? Hopefully so, because Google is under similar (but not class-action) legal scrutiny for message scanning of its own. The results of both of these cases will almost assuredly have big effects for how we communicate on the web moving forward, and you can bet we’ll be following them closely in the coming year.
เครดิต http://www.engadget.com/
ผู้ให้ข้อมูล อ.เมธยา ศิริจิตร