วิเคราะห์กฎหมาย ฟันปากหมา

แม้กฎหมายชื่อว่าป้องกันการทารุณกรรมต่อสัตว์ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะต้องทำให้สัตว์ได้รับความทรมาณร้องครวญคราง เจตนาทำร้ายสัตว์ครั้งเดียวหรือฆ่าตายทีเดียวโดยสัตว์ไม่ทรมาน ก็เป็นความผิดทั้งสิ้น เพราะคำนิยามของคำว่า ทารุณกรรมนั้นกินความกว้างมาก รวมถึงการกระทำที่ทำให้สัตว์ได้รับบาดเจ็บด้วย ซึ่งอาจจะเจตนาประสงค์ต่อผล เช่น เจตนาทำร้ายแตะหมาแก้กลุ้ม หรือเจตนาเล็งเห็นผล เช่น จับลูกหมากดน้ำ โยนน้ำ หรือผลักแมวตกที่สูงจนปอดแมวฉีกขาด ฯลฯ

หรือแม้เราไม่ได้ลงมือทำสัตว์เอง แต่นั่งเชียร์เพื่อนยุหมาให้กัดกัน ก็อาจเป็นตัวการร่วมหรือผู้สนับสนุนก็ได้

แต่ก็มีข้อยกเว้นตามมาตรา 20 ว่า หากทำไปโดยมีเหตุสมควร ก็ไม่เป็นความผิด เช่น แมวมาจิกปลาทูเราไปกิน เราอาจตีแมวเพื่อสั่งสอนได้ แต่หากถึงขนาดใช้มีดฟันแมว ก็ถือว่าเกินสมควรแล้ว (ไม่ได้สัดส่วนความเสียหาย)

และเนื่องจากกฎหมายเขียนว่า “ไม่ว่าสัตว์นั้นมีเจ้าของหรือไม่”. ดังนั้น หมาแมวจรจัดทั้งหลายได้รับความคุ้มครองโดยเท่าเทียมกัน อาจมีคนถามว่า แค่แตะหมาจรจักสักครั้งก็ผิดอาญาแล้วหรือ ถูกต้องผิดแล้วครับเพราะไม่มีเหตุผลอะไรที่คุณต้องไปแตะมัน (เว้นแต่คุณจะมีเหตุผลอันสมควรในการแตะ)

ปัญหาว่า หมาเจ็บป่วยทรมานมาก เราฆ่าให้มันพ้นทุกข์ เป็นความผิดไหม คำตอบคือ เป็นความผิดเพราะเราไม่มีสิทธิตัดสินใจเองโดยพลการ กฎหมายมาตรา 21 (4) บอกว่า ต้องให้สัตวแพทย์มีความเห็นว่าไม่สามารถรักษาเยียวยาได้

นอกจากนี้ยังมีข้อยกเว้นความผิดตามมาตรา 21 อีก เช่น ฆ่าสัตว์เฉพาะที่เลี้ยงไว้เป็นอาหาร เช่น ฆ่าไก่ ฆ่าวัวกินไม่ผิด แต่หากฆ่าแมวฆ่าหมากิน เป็นความผิดตามกฎหมายนี้เพราะมิใช่สัตว์เลี้ยงไว้เป็นอาหาร

ผู้เขียนเจตนารมณ์เขียนได้ราวกับนั่งอยู่ในใจของคนรักสัตว์ครับ “เนื่องจากสัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความรู้สึกและเป็นองค์ประกอบสำคัญของสิ่งแวดล้อม จึงควรได้รับการคุ้มครอง”.

เครดิต เพจ หลักและคำพิพากษากฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา