ปัญหาการรับช่วงสิทธิในสัญญาประกันภัย
การใช้ มาตรา ๘๘๐ ในการรับช่วงสิทธิถูกจำกัดอยู่ในประกันวินาศภัย วิธีเฉพาะการประกันภัยในการขนส่ง ประกันภัยค้ำจุน เท่านั้น
ส่วนการประกันชีวิต ซึ่งอยู่ในหมวด ๓ จะไม่นำบทบัญญัติ ในหมวด ๒ มาบังคับใช้ ดังนั้น การรับช่วงสิทธิตามมาตรา ๘๘๐ วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จึงไม่อาจนำมาใช้แก่การประกันชีวิตได้
ส่วนการประกันสุขภาพ ถือเป็นส่วนหนึ่งของการประกันชีวิต ดังนั้น ผู้รับประกันภัยจึงไม่อาจรับช่วงสิทธิตาม มาตรา ๘๘๐ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ วรรคหนึ่ง ได้
ส่วนการประกันอุบัติเหตุส่วนบุคล ถือเป็นสัญญาประกันชีวิต อย่างหนึ่ง มิใช่สัญญาวินาศภัยแต่เพียงอย่างเดียว ซึ่งบทบัญญัติในส่วนการประกันชีวิตมิได้เปิดโอกาสจะให้ผู้รับประกันรับช่วงสิทธิได้อย่างประกันวินาศภัย แม้ผู้รับประกันภัยจะชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้เอาประกันภัยไปแล้วก็ตาม ผู้รับประกันภัยก็ไม่อาจจะมีอำนาจในการรับช่วงสิทธิเพื่อฟ้องร้องผู้กระทำละเมิดได้
มีคำพิพากษาศาลฎีกาอันเป็นตัวอย่างดังต่อไปนี้
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 878/2544
บทบัญญัติ ป.พ.พ. มาตรา 880 เป็นการห้ามมิให้ผู้เอาประกันภัยใช้สิทธิเรียกค่าทดแทนต่อบุคคลภายนอก ในเมื่อตนได้รับค่าทดแทนจากผู้รับประกันภัยแล้ว แต่เพื่อมิให้บุคคลภายนอกที่ทำความเสียหายขึ้นหลุดพ้นจากความรับผิดไปลอย ๆ กฎหมายจึงบัญญัติให้สิทธิของผู้เอาประกันภัยที่จะเรียกร้องเอาจากบุคคลภายนอกนั้น ตกไปเป็นของผู้รับประกันภัยโดยวิธีการที่เรียกว่ารับช่วงสิทธิ โดยสิทธิของผู้เอาประกันภัยอันมีต่อผู้ทำความเสียหายนั้นอาจเป็นสิทธิเรียกร้องฐานละเมิดหรืออาจเป็นสิทธิตามสัญญาก็ได้ และผู้รับประกันภัยจะรับช่วงสิทธิก็ต่อเมื่อได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนไปแล้ว
ทรัพย์สินของบริษัท อ. สูญหายไปเนื่องจากการโจรกรรม และจำเลยต้องรับผิดต่อบริษัท อ. ตามสัญญาบริการรักษาความปลอดภัยที่ทำไว้ เมื่อทรัพย์สินที่สูญหายดังกล่าว บริษัท อ. ได้เอาประกันภัยไว้กับโจทก์ และโจทก์ได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่บริษัท อ. ไปแล้ว โจทก์จึงเข้ารับช่วงสิทธิของบริษัท อ. เรียกร้องเอาจากจำเลยตามสัญญาบริการรักษาความปลอดภัยได้ตาม ป.พ.พ. มาตรา 880 แม้จำเลยจะมิใช่ผู้ทำละเมิดโดยตรงก็ตาม
บทกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับประเด็นนี้ คือ
มาตรา ๘๘๐ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 880 ถ้าความวินาศภัยนั้นได้เกิดขึ้นเพราะการกระทำของบุคคลภายนอกไซร้ ผู้รับประกันภัยได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนไปเป็นจำนวนเพียงใด ผู้รับประกันภัยย่อมเข้ารับช่วงสิทธิของผู้เอาประกันภัยและของผู้รับประโยชน์ซึ่งมีต่อบุคคลภายนอกเพียงนั้น
ถ้าผู้รับประกันภัยได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนไปแต่เพียงบางส่วนไซร้ ท่านห้ามมิให้ผู้รับประกันภัยนั้นใช้สิทธิของตนให้เสื่อมเสียสิทธิของผู้เอาประกันภัย หรือผู้รับประโยชน์ ในการที่เขาจะเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนจากบุคคลภายนอกเพื่อเศษแห่งจำนวนวินาศนั้น
มีปัญหาปรึกษาทีมงานทนายกฤษดา
โทร 089-142-7773 ไลน์ไอดี @lawyers.in.th