สามีมีความสัมพันธ์กับสาวประเภท ๒ ที่ผ่าตัดแปลงเพศแล้ว ฟ้องหย่าได้หรือไม่ เรียกค่าทดแทนได้หรือไม่
ชายผ่าตัดแปลงเพศเป็นหญิง ถือว่ายังเป็นชาย สามยกย่องคน ๆ นี้ฉัน ภริยา เป็นการปฏิปักษ์ต่อการเป็นสามีภริยา ฟ้องหย่าได้ แต่เรียกค่าทดแทน ไม่ได้
นายรถรักใคร่ชอบพอทางชู้สาวกับนายชนกซึ่งได้รับการผ่าตัดแปลงเพศจากเพศชาย เป็นเพศหญิง และใช้ชื่อใหม่แล้วว่า “หทัยชนก” โดยนายรถพาหทัยชนกออกงานสังคมอย่างเปิด เผยเป็นประจำ ทั้งแนะนำให้ญาติมิตรเพื่อนฝูงรู้จักว่าเป็นภริยาใหม่ของตน นางเมรีผู้เป็นภริยา รู้เรื่องจึงไม่ยอมให้นายรถเข้ามาอยู่ในบ้านและไม่ยอมติดต่อสัมพันธ์และพูดจากับนายรถตั้งแต่นั้นมา ต่อมาไม่นานนายรถมาเที่ยวบริเวณใกล้ ๆ บ้าน ถูกคนร้ายใช้มีดแทงทำร้ายร่างกายบาดเจ็บสาหัส นางเมรีจึงเปิดประตูรับให้เข้ามาในบ้าน พูดจาซักถามอาการบาดเจ็บและทำการปฐมพยาบาลให้ พร้อมทั้งนำส่งโรงพยาบาลเพื่อรักษาพยาบาลด้วย เมื่อนายรถหายป่วยดีแล้ว นางเมรีจึงฟ้อง ถาม หย่าและเรียกค่าทดแทนจากนายรถกับหทัยชนกที่บุคคลทั้งสองแสดงตนโดยเปิดเผยว่ามีความ สัมพันธ์ในทำนองชู้สาว
นางเมรีมีสิทธิฟ้องหย่านายรถ และเรียกค่าทดแทนจากนายรถกับหทัยชนกได้
หรือไม่ เพียงใด
ตอบ แม้นายชนกจะได้ผ่าตัดแปลงเพศเป็นหญิงและเปลี่ยนชื่อเป็นหทัยชนกแล้วก็ตาม ก็ถือ ว่ายังเป็นชายอยู่เพราะเพศของบุคคลไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้ (ฎีกาที่ ๑๕๗/๒๕๒๔) ฉะนั้น การ ที่นายรถพาหทัยชนกออกงานสังคมโดยเปิดเผยเป็นประจำ จึงไม่ใช่เป็นการยกย่องหญิงอื่นฉัน ภริยาตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๕๑๖ (๑) และไม่มีสิทธิฟ้องหย่าเพราะเหตุนี้ได้ แต่การกระทำ ดังกล่าวเป็นการกระทำที่เป็นปฏิปักษ์ต่อการเป็นสามีภริยากันอย่างร้ายแรง ตามมาตรา ๑๕๑๖ (๖) และการที่นางเมรีได้รับนายรถให้เข้ามาในบ้านในภายหลังพูดจาซักถามอาการบาดเจ็บและ ทำการปฐมพยาบาลให้ พร้อมทั้งนำนายรถส่งโรงพยาบาลเพื่อรักษา ก็มิใช่เป็นการให้อภัยใน
เหตุฟ้องหย่า ตามมาตรา ๑๕๑๖ นการปฏิบัติหน้าที่เพื่อมนุษยธรรมเท่านั้น นางเมรีจึงมี สิทธิฟ้องหย่านายรถได้
สำหรับการที่นางเมรีเรียกค่าทดแทนจากนายรถกับหทัยชนกนั้น เนื่องจากนางเมรี สิทธิฟ้องหย่านายรถ เพราะเหตุทำการเป็นปฏิปักษ์ต่อการเป็นสามีภริยากันอย่างร้ายแรงตาม มาตรา ๑๕๑๖ (5) มิได้มีสิทธิฟ้องหย่าเพราะที่นายรถอุปการะเลี้ยงดูหรือยกย่องหญิงอื่นฉัน ภริยาตามมาตรา ๑๕๑๖ (๑) ไม่เข้าเหตุตามมาตรา ๑๕๒๓ วรรคหนึ่ง ทั้งหทัยชนกก็เป็นชาย มิใช่เป็นหญิง นางเมรีจึงเรียกค่าทดแทนจากหทัยชนกที่แสดงตนโดยเปิดเผยเพื่อแสดงว่าตนมี ความสัมพันธ์กับนายรถในทำนองชู้สาวก็ไม่ได้ ไม่เข้าเหตุตามมาตรา ๑๕๒๓ วรรคสอง นางเมรี จึงเรียกค่าทดแทนจากนายรถกับหทัยชนกไม่ได้ (ข้อสอบเนติฯ สมัย ๔๓)