เหตุแห่งการหย่าร้างตามกฎหมายออสเตรเลีย
ตามกฎหมายของออสเตรเลีย คู่สมรสสามารถยื่นคำร้องขอหย่าได้โดยไม่ต้องระบุเหตุผล โดยเรียกว่า “การหย่าร้างโดยไม่มีความผิด” (No-fault divorce) ซึ่งหมายความว่า คู่สมรสไม่จำเป็นต้องพิสูจน์ว่าคู่สมรสอีกฝ่ายมีความผิดใดๆ ในการหย่าร้าง เพียงแค่คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งต้องการหย่าร้างก็สามารถทำได้
นอกจากการหย่าร้างโดยไม่มีความผิดแล้ว คู่สมรสยังสามารถยื่นคำร้องขอหย่าได้หากคู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีเหตุดังต่อไปนี้
- คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีพฤติกรรมที่ทำร้ายคู่สมรสอีกฝ่ายหรือบุตร ตัวอย่างของพฤติกรรมที่ทำร้ายคู่สมรสอีกฝ่ายหรือบุตร เช่น การทำร้ายร่างกาย การทำร้ายจิตใจ การล่วงละเมิดทางเพศ การทอดทิ้งบุตร เป็นต้น
- คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งนอกใจคู่สมรสอีกฝ่าย ตัวอย่างของพฤติกรรมนอกใจ เช่น การมีความสัมพันธ์ทางเพศกับบุคคลอื่น การแต่งงานกับบุคคลอื่น เป็นต้น
- คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่สามารถร่วมเพศได้ ตัวอย่างของภาวะไม่สามารถร่วมเพศได้ เช่น ภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ ภาวะไร้สมรรถภาพทางเพศ เป็นต้น
- คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งติดยาเสพติดหรือโรคจิต ตัวอย่างของภาวะติดยาเสพติดหรือโรคจิต เช่น ภาวะติดสุรา ภาวะติดยาเสพติด ภาวะจิตเภท เป็นต้น
- คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหายสาบสูญไปนานเกิน 1 ปี ตัวอย่างของการหายสาบสูญไปนานเกิน 1 ปี เช่น การหายสาบสูญไปในเหตุการณ์ภัยพิบัติ การหายสาบสูญไปในภาวะสงคราม เป็นต้น
วิธีการฟ้องหย่าชาวออสเตรเลีย
วิธีการฟ้องหย่าชาวออสเตรเลีย มีดังนี้
- คู่สมรสที่ประสงค์จะฟ้องหย่าต้องเตรียมเอกสารต่างๆ ดังนี้
- หนังสือฟ้องหย่า
- สำเนาทะเบียนสมรส
- สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนของคู่สมรสทั้งสองฝ่าย
- หลักฐานการชำระค่าธรรมเนียมศาล
หนังสือฟ้องหย่าเป็นเอกสารที่คู่สมรสที่ประสงค์จะฟ้องหย่าต้องจัดทำขึ้น โดยระบุรายละเอียดต่างๆ เกี่ยวกับคู่สมรสทั้งสองฝ่าย สาเหตุแห่งการหย่าร้าง และข้อเรียกร้องต่างๆ ที่ต้องการจากศาล เช่น สิทธิ์ในการเลี้ยงดูบุตร สิทธิ์ในการครอบครองทรัพย์สิน เป็นต้น
สำเนาทะเบียนสมรสเป็นเอกสารที่แสดงว่าคู่สมรสทั้งสองฝ่ายได้จดทะเบียนสมรสกันถูกต้องตามกฎหมาย
สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนของคู่สมรสทั้งสองฝ่ายเป็นเอกสารที่แสดงถึงตัวตนของคู่สมรสทั้งสองฝ่าย
หลักฐานการชำระค่าธรรมเนียมศาลเป็นเอกสารที่แสดงว่าคู่สมรสที่ประสงค์จะฟ้องหย่าได้ชำระค่าธรรมเนียมศาลแล้ว
- คู่สมรสที่ประสงค์จะฟ้องหย่าสามารถยื่นคำร้องขอหย่าได้ที่ศาลครอบครัว (Family Court) ของออสเตรเลีย
ศาลครอบครัว (Family Court) เป็นศาลที่รับผิดชอบพิจารณาคดีครอบครัว ซึ่งรวมถึงคดีหย่าร้าง
- เมื่อศาลได้รับคำร้องขอหย่าแล้ว ศาลจะนัดคู่สมรสทั้งสองฝ่ายมาไกล่เกลี่ย หากคู่สมรสไม่สามารถตกลงกันได้ ศาลจะพิจารณาคดีต่อไป
การไกล่เกลี่ยเป็นกระบวนการที่คู่สมรสทั้งสองฝ่ายมาพบกันเพื่อเจรจาหาข้อตกลงร่วมกันเกี่ยวกับเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการหย่าร้าง เช่น สิทธิ์ในการเลี้ยงดูบุตร สิทธิ์ในการครอบครองทรัพย์สิน เป็นต้น หากคู่สมรสสามารถตกลงกันได้ ศาลจะบันทึกข้อตกลงนั้นลงในเอกสารที่เรียกว่า “ใบข้อตกลงการไกล่เกลี่ย” (Mediation Agreement)
- ศาลจะพิจารณาคดีโดยพิจารณาจากพยานหลักฐานที่คู่สมรสทั้งสองฝ่ายนำสืบมา และคำพิพากษาของศาลจะถือเป็นที่สุด
พยานหลักฐานที่คู่สมรสทั้งสองฝ่ายอาจนำสืบมาประกอบการพิจารณาคดี ได้แก่
- เอกสารต่างๆ เช่น ทะเบียนสมรส สูติบัตร หลักฐานการจดทะเบียนรับรองบุตร หลักฐานการชำระค่าธรรมเนียมศาล เป็นต้น
- คำให้การของคู่สมรสทั้งสองฝ่าย
- คำให้การของพยานบุคคล
- เอกสารทางการแพทย์
- เอกสารทางจิตวิทยา เป็นต้น
กรณีพิเศษ
หากคู่สมรสชาวออสเตรเลียที่ประสงค์จะฟ้องหย่าอาศัยอยู่ในประเทศไทย คู่สมรสสามารถยื่นคำร้องขอหย่าได้ที่ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดหรือศาลจังหวัดที่คู่สมรสทั้งสองฝ่ายมีภูมิลำเนาอยู่ โดยจะต้องปฏิบัติตามกฎหมายของประเทศไทยและกฎหมายของออสเตรเลียด้วย
ข้อควรระวัง
ในการฟ้องหย่าชาวออสเตรเลีย คู่สมรสที่เป็นผู้ฟ้องหย่าจะต้องมี